Een aantal jaren terug onderzochten we als Valacon de relatie tussen de levensduur en de gezondheidskosten bij melkvee. Conclusie: geen peil op te trekken. De veronderstelling dat bij een langere levensduur de kosten wel hoger zouden uitvallen werd niet bewaarheid. Bedrijven met een korte levensduur vanwege gezondheidsproblemen hadden ook hoge kosten. Sommigen houden de kosten laag door de koeien al weg te doen als ze maar het idee hebben dat ze misschien de dierenarts zouden moeten gaan bellen. Weer andere doen veel aan preventie en entingen en hebben hogere kosten bij een veel langere levensduur. De vraag was wat het meeste loont. Het verschil tussen bedrijven met de hoogte en die met de laagste gezondheidskosten bedroeg € 1,50 per 100 kg melk. Op een productie van 9.045 kg gemiddeld komt dat uit op een verschil van € 135,68 euro per koe per jaar. Een jaar langere levensduur leverde in dit geval gemiddeld € 250 per koe per jaar op. Toch blijft in de praktijk nog steeds het idee hangen dat je met een oudere veestapel meer problemen en hogere kosten hebt. Een van de reden is dat je de kosten van de dierenarts goed in beeld hebt en die van de levensduur veel minder.
In samenwerking met advies- en accountantsbureau Flynth en stagiair Sybren Kemper hebben we het onderzoek nog eens overgedaan. En wat bleek? Met een 8 maanden extra levensduur lagen de totale gezondheidskosten gemiddeld € 800 per jaar hoger maar je verdient per saldo € 16.000 meer. Kortom, klagen over de kosten van de dierenarts en hem of haar uit de stal houden is misschien toch niet zo verstandig.
Nu stond in de NRC van 8 september jl. een verhaal over dierenartsenpraktijken die in handen zijn gevallen van (buitenlandse) investeerders. Ruim een kwart is al opgekocht. Dat doen ze niet voor het goede doel maar alleen om er flink aan te verdienen. En, zo kunnen we lezen, zijn de prijzen intussen flink gestegen. En de winst wordt vervolgens naar een belastingparadijs doorgesluisd. En omdat het een zogenaamde “vrije markt” is grijpt de overheid niet in. De meeste praktijken blijken ook veel dierenartsen voor kleine huisdieren aan het werk te hebben. Kennelijk is dat een goed verdienmodel en dat hebben die investeerders ook goed door. De houder van een huisdier kun je flink op het gemoed werken. Zeker als het beestje al een paar jaar huisgenoot is. En het zou me niet verbazen als het baasje zich laat verleiden, zeker als een geldbeluste dierenarts roept dat hij een zorgplicht heeft en gaat doorbehandelen, al heeft de eigenaar daar eigenlijk geen zin in. Het gaat, volgens het artikel in NRC, intussen om flinke bedragen.
Ik vroeg me af of ze ook geïnteresseerd zouden zijn in de veeartsenpraktijk waar ook koeiendierenartsen aan het werk zijn. Over de afvoer van koeien wordt doorgaans makkelijker beslist dan over een huisdier dat al jaren in en om het huis loopt. Maar hoe lang duurt dat nog? Als het aan clubs als Wakker Dier ligt waarschijnlijk niet zo lang want die willen er alles aan doen om de koeien langer in de benen te houden. Daar is op zich niets op tegen omdat het voor melkveehouders, zoals gezegd, een langere levensduur ook een goed verdienmodel kan zijn. Maar dat kent zijn grenzen en een bejaardenhuis moet het niet worden. En als een dierenarts je min of meer zijn zorgplicht opdringt en de extra opbrengsten vervolgens naar buitenlandse investeerders gaan dan is je levensduurwinst snel gevlogen. Het lijkt me beter om het in eigen hand te houden, samen met een zelfstandige DAP, zodat het verdienmodel van de levensduur in je eigen voordeel werkt.
Willem van Laarhoven
2-10-2023
